32. Projekt PODHALANIE cz.2

Kim byli górale kiedyś, a kim są dzisiaj? Jak siebie widzą i oceniają? Czy tworzą zwartą grupę? Czy mają poczucie przynależności? Te pytania i wiele innych zadaliśmy kilkudziesięciu Podhalanom, a odpowiedziami podzieliliśmy się poprzez wystawę plenerową prezentowaną na fundamentach dawnego dworu w Kuźnicach. Projekt PODHALANIE rodził się kilka miesięcy, a największym jego bogactwem były spotkania i rozmowy twarzą w twarz z drugim człowiekiem.

W 32. odcinku podcastu Z miłości do gór Bartek Solik rozmawia o historii fotografowania górali z Piotrem Mazikiem – historykiem sztuki oraz fotografem Jackiem Porembą – autorem portretów górali na wystawie PODHALANIE. Zapraszamy!

Fotografia: Jacek Poremba

31. Projekt PODHALANIE cz. 1

Kim byli górale kiedyś, a kim są dzisiaj? Jak siebie widzą i oceniają? Czy tworzą zwartą grupę? Czy mają poczucie przynależności? Czy miejsce, które jest chronione przez Tatrzański Park Narodowy, dalej stanowi o ich tożsamości? Wszystkie te pytania i wiele innych zadaliśmy kilkudziesięciu Podhalanom, a odpowiedziami podzieliliśmy się poprzez wystawę plenerową prezentowaną na fundamentach dawnego dworu w Kuźnicach. Oddanie głosu mieszkańcom regionu pozwoliło przybliżyć ich sposób widzenia. Nasz projekt rodził się kilka miesięcy, a największym jego bogactwem były spotkania i rozmowy, czasem trudne, a zawsze emocjonalne. Spotkania twarzą w twarz z drugim człowiekiem dzisiaj, w czasie pandemii, zyskują szczególne znaczenie. Zapraszamy do Kuźnic, do wsłuchania się w głos Podhalan.

W 31. odcinku podcastu Z miłości do gór Bartek Solik rozmawia z twórcami wystawy. Gośćmi audycji są Szymon Ziobrowski – dyrektor Tatrzańskiego Parku Narodowego, Agnieszka Gąsienica-Giewont – etnolog i muzealnik, Katarzyna Gąsienica-Józkowy – etnolog i folklorystka oraz Paulina Kołodziejska – szefowa Działu Komunikacji i Wydawnictw TPN. 

Fotografia: Jacek Poremba

30. Wiatr halny cz. 3

Życie w Zakopanem toczy się od halnego do halnego. Wiatr wyznacza rytm na Podhalu. Ma wpływ na zdrowie mieszkańców tak fizyczne, jak i psychiczne. W 30. odcinku podcastu Z miłości do gór o wichurze opowiadają zakopiańscy kardiolodzy – dr Marek Szpot oraz dr Bartłomiej Hełmecki. Swoją relację z dyżuru na Kasprowym Wierchu podczas huraganu w grudniu 2013 roku daje także Zachariasz Góralczyk, maszynista Polskich Kolei Linowych. O szczególnych połączeniach telefonicznych tuż przed nadejściem halnego mówi Roman Wieczorek, rzecznik zakopiańskiej policji. Zapraszamy.

Na zdjęciu kadr z filmu „Duje” reż. Bartek Solik.

29. Wiatr halny cz. 2

288 km/h – taką rekordową prędkość wiatru halnego w 1968 roku zmierzył na Kasprowym Wierchu Apoloniusz Rajwa. W latach 60. bardzo silnych wiatrów było znacznie więcej. Dzisiaj ciąg dalszy opowieści o tatrzańskiej wichurze. Gośćmi podcastu Z miłości do gór są meteorolog Apoloniusz Rajwa oraz Michał Bielawski – reżyser filmu „Wiatr. Thriller dokumentalny”. Zapraszamy.

W podcaście wykorzystano dźwięki z następujących źródeł:

freesound.org/s/139952/, freesound.org/s/414093/, freesound.org/s/144083/, freesound.org/s/217186/

Fotografia skutków halnego z 1968 roku ze zbiorów Apoloniusza Rajwy.

28. Wiatr halny cz. 1

Tematem dzisiejszego podcastu jest halny. Wiatr sam sprowokował temat, kiedy to w miniony piątek objawił się nad Tatrami charakterystycznym wałem z chmur. Przez cały weekend Tatrzański Park Narodowy informował o porywistym wietrze, który może łamać gałęzie i drzewa i odradzał wyjścia w góry. Ale to dopiero początek sezonu na halny...

Posłuchajcie 28. odcinka podcastu Z miłości do gór, którego gośćmi są meteorolog Michał Furmanek oraz dr Tomasz Skrzydłowski z Działu Edukacji Tatrzańskiego Parku Narodowego. Zapraszamy.

27. Śladem dra Chałubińskiego

Znakomity lekarz i botanik, wielki społecznik, jeden z czołowych badaczy Tatr. Dla rozwoju Zakopanego i poprawy bytu górali podhalańskich jedna z najbardziej zasłużonych postaci. Wielu pisze i mówi o nim po prostu Król Tatr. W 27. odcinku mówić będziemy o Tytusie Chałubińskim. Gościem specjalnym podcastu jest m.in. Kinga Chałubińska, prawnuczka słynnego doktora.

Dom dra Tytusa Chałubińskiego w Zakopanem. Fot. Awit Szubert. Źródło: polona.pl

26. Tragedia Kaszniców cz. 4

Dzisiaj po raz ostatni wracamy do wypadku Kaszniców, który wydarzył się 3 sierpnia 1925 roku w Dolinie Jaworowej. To wypadek tajemniczy, szeroko dyskutowany na łamach ówczesnej prasy, opisywany w literaturze tatrzańskiej m.in. przez Wawrzyńca Żuławskiego, Wandę Gentil-Tippenhauer i Stanisława Zielińskiego czy wreszcie przez Michała Jagiełłę. Tamtego feralnego dnia poniżej Lodowej Przełęczy w Tatrach Wysokich na terenie byłej Czechosłowacji niemal jednocześnie zmarły trzy osoby - podprokurator Kazimierz Kasznica, jego 12-letni syn i znakomity taternik Ryszard Wasserberger. Jedynym świadkiem zdarzenia była Waleria Kasznicowa. 

25. Tragedia Kaszniców cz. 3

Dzisiaj 25. odcinek naszej audycji i zarazem trzecia część historii o tajemniczym wypadku sprzed 95 lat, kiedy to 3 sierpnia 1925 roku w Dolinie Jaworowej niemal jednocześnie umiera trzech turystów: podprokurator Sądu Najwyższego Kazimierz Kasznica, jego 12-letni syn Wacław oraz młody i doświadczony taternik Ryszard Wasserberger. Jedynym świadkiem wypadku jest Waleria Kasznicowa, żona Kazimierza i matka Wacława. Przez 37 godzin czuwa przy zwłokach, później schodzi samotnie do Jaworzyny Spiskiej, a na Łysej Polanie spotyka naczelnika straży ratunkowej Mariusza Zaruskiego. Gościem jest dziś dr hab. Sylweriusz Kosiński, lekarz naczelny Tatrzańskiego Ochotniczego Pogotowia Ratunkowego, specjalista anestezjologii i intensywnej terapii ze szpitala powiatowego im. Tytusa Chałubińskiego w Zakopanem. Zapraszamy.

24. Tragedia Kaszniców cz. 2

W ciągu kwadransa tuż przy tatrzańskim szlaku w Dolinie Jaworowej umierają trzy osoby: 46-letni podprokurator Kazimierz Kasznica, jego nastoletni syn Wacław i młody taternik Ryszard Wasserberger. Tragedia ma miejsce 3 sierpnia 1925 roku. Jest tylko jeden świadek zdarzenia - Waleria Kasznicowa, żona Kazimierza i mama Wacława. To jedna z najbardziej zagadkowych tragedii, jaka kiedykolwiek wydarzyła się w Tatrach. Do dziś badacze tatrzańskich historii zadają sobie pytanie o przyczyny wypadku. Jak doszło do tego wypadku. Czy jednoczesna prawie śmierć trzech osób nastąpiła z przyczyn naturalnych? Czy to możliwe, że Waleria podała kompanom zatruty koniak? Dlaczego przeżyła z pozoru słaba kobieta, a trzech mężczyzn w różnym wieku zmarło? W drugim odcinku opowieści o tzw. tragedii Kaszniców postaramy się odpowiedzieć przynajmniej na niektóre pytania. Zapraszamy!

Na zdjęciu: Dolina Jaworowa. Fot. Bartek Solik

23. Tragedia Kaszniców cz.1

To jedna z najbardziej zagadkowych tragedii, jaka kiedykolwiek wydarzyła się w Tatrach. Do dziś badacze tatrzańskich historii zadają sobie pytanie o przyczyny wypadku, który wydarzył się 95 lat temu, dokładnie 3 sierpnia 1925 roku w Dolinie Jaworowej.

Sprawa tego zdarzenia odbiła się szerokim echem w całej Polsce, bowiem jak sensownie wytłumaczyć jednoczesną prawie śmierć trojga turystów: prokuratora w sile wieku, młodego utalentowanego taternika i 13-letniego chłopca. Wszyscy zmarli w przeciągu kwadransa na ścieżce w stosunkowo łatwym terenie. W dzisiejszym odcinku wracamy do tzw. Tragedii Kaszniców, która od lat intryguje i rozpala wyobraźnię.

O zagadkowej tragedii sprzed lat opowiedzą: Maciej Kwaśniewski – dziennikarz i red. nacz. „Taternika”, Apoloniusz Rajwa  – emerytowany meteorolog z Kasprowego Wierchu oraz Wojciech Szatkowski – historyk i przewodnik tatrzański, pracownik Muzeum Tatrzańskiego im. Tytusa Chałubińskiego w Zakopanem.

Zdjęcie pochodzi z archiwum Narodowego Archiwum Cyfrowego i przestawia trzy ofiary śmiertelne tragedii w Dolinie Jaworowej.